Przytulia czepna (Galium aparine) to chwast szerokolistny, który może stanowić poważne zagrożenie dla upraw zbóż ozimych, zwłaszcza pszenicy i jęczmienia. Jej obecność powoduje silną konkurencję o światło, wodę i składniki pokarmowe, prowadząc do znaczących strat w plonach. Z tego względu rolnicy coraz częściej poszukują skutecznych metod: czym zwalczać przytulię czepną oraz jak skutecznie ją eliminować z pól uprawnych?
Charakterystyka i szkodliwość przytulii czepnej
Przytulia czepna to roślina jednoroczna o cienkiej, wijącej się łodydze pokrytej haczykowatymi włoskami. Dzięki nim łatwo oplata sąsiadujące rośliny i utrudnia ich rozwój. Występuje powszechnie w zbożach ozimych, gdzie może osiągać nawet kilkadziesiąt roślin na m², znacząco ograniczając plonowanie.
Strategia zwalczania przytulii czepnej w zbożach ozimych
- Metody agrotechniczne (pszenica i jęczmień)
Zarówno w uprawie pszenicy, jak i jęczmienia ozimego, warto stosować metody profilaktyczne i mechaniczne:
- Płodozmian – ogranicza nagromadzenie nasion w glebie.
- Uprawa uproszczona z bronowaniem – pomaga niszczyć siewki przed siewem.
- Odpowiednie zagęszczenie łanu – ogranicza przestrzeń dla chwastów.
- Unikanie przedwczesnego siewu – zmniejsza ryzyko wschodów przytulii przed zimą.
- Zwalczanie chemiczne – klucz do skuteczności
Zabiegi herbicydowe są najskuteczniejszą metodą zwalczania przytulii w zbożach ozimych. Ich skuteczność zależy od fazy rozwojowej chwastu (najlepiej stosować je w fazie 2–4 liści) oraz od dobrze dobranej substancji czynnej.
Zalecane substancje czynne (pszenica i jęczmień):
- Florasulam – skuteczny i szeroko stosowany w obu zbożach.
- Diflufenikan – działa kontaktowo i doglebowo, szczególnie polecany w jesiennych zabiegach.
- Prosulfokarb – działa doglebowo i nalistnie, ograniczając wschody przytulii. Przykładem oprysku z tą substancją może być Amstaf 800 EC
- Metsulfuron-methyl – do stosowania wiosną, silne działanie układowe.
- Tribenuron-methyl – skuteczny w niskich dawkach, stosowany głównie w pszenicy, choć znajduje zastosowanie także w jęczmieniu.
Uwaga: Jęczmień ozimy jest bardziej wrażliwy na niektóre substancje czynne niż pszenica, dlatego szczególnie ważne jest dostosowanie dawek do rodzaju uprawy.
- Terminy stosowania herbicydów
- Jesienne zabiegi – najskuteczniejsze, szczególnie w latach o łagodnej zimie. Pomagają ograniczyć presję chwastów już przed ruszeniem wegetacji wiosennej.
- Wiosenne zabiegi korekcyjne – stosowane w przypadku braku możliwości wykonania oprysku jesienią lub pojawienia się późniejszych wschodów chwastów.
Podsumowanie
Zwalczanie przytulii czepnej w pszenicy i jęczmieniu ozimym powinno opierać się na połączeniu metod agrotechnicznych i chemicznych. Kluczem do sukcesu jest szybkie rozpoznanie problemu oraz odpowiednie dobranie substancji aktywnych w zależności od warunków pogodowych i fazy rozwoju roślin.
Zintegrowana ochrona zapewnia nie tylko skuteczność, ale również ogranicza ryzyko powstawania odporności chwastów na środki ochrony roślin.